Ευαγγελική Βαπτιστική Εκκλησία

Κείμενα - Εσθήρ

Η ΑΣΤΙΝ ΑΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ

Κεφ.α΄

Το βιβλίο της Εσθήρ τοποθετείται χρονικά στην εποχή της δράσης του Έσδρα και του Νεεμία, και γράφτηκε πιθανότατα από τον Μαροδοχαίο (Κεφ.θ΄20). Είναι με την πρώτη ανάγνωση φανερό ότι το όνομα του Θεού στο βιβλίο αυτό δεν αναφέρεται ούτε μια φορά. Και ενώ το όνομά Του δεν αναφέρεται, το χέρι Του όμως είναι παντού φανερό. Θα μπορούσαμε εύστοχα να ονομάσουμε το βιβλίο της Εσθήρ, «Βιβλίο της θείας Πρόνοιας». Στη σύντομη τούτη ιστορία έχουμε μια λαμπρή επαλήθευση του Ρωμ. η΄ 28: «Τα πάντα συνεργούσι προς το αγαθόν εις τους αγαπώντας τον Θεόν, εις τους κεκλημένους κατά τον προορισμόν αυτού». Καθένα από τα κύρια πρόσωπα στο βιβλίο έχει και τον ιδιαίτερό του χαρακτήρα, κάτω από την αγνοούμενη μεν, αλλά κυρίαρχη πρόνοια του Θεού. Οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να κάνουν ό,τι θέλουν, και ενώ είναι υπεύθυνοι για τις πράξεις τους, πίσω απ'αυτούς, βρίσκεται το μεγάλο και θαυμαστό σχέδιο του Θεού που σκοπό έχει την αποκάλυψη του Εαυτού Του στον άνθρωπο. Tα γεγονότα που αναφέρονται στο βιβλίο είναι δραματικά. Η βασίλισσα Αστίν εκθρονίζεται και αποβάλλεται. Η Εσθήρ, η ορφανή Εβραιοπούλα, στέφεται βασίλισσα και παίρνει τη θέση της. Ο Μαροδοχαίος, ο καταφρονημένος Ιουδαίος, εξάδελφος της Εσθήρ, τιμάται και υψώνεται. Και ο Αμάν, ο εχθρός των Ιουδαίων, θανατώνεται με απαγχονισμό. Και θα εξετάσουμε πρώτα πρώτα την πτώση της Αστίν.

1. Το όνομά της.

Αστίν σημαίνει «ωραιότητα». Ο βασιλιάς θέλησε να δείξει το κάλλος της στους λαούς και τους άρχοντες, «διότι ήτο ωραία την όψιν». (εδ.11). Η ωραιότητα είναι πάντοτε ελκυστική, αλλά αν είναι μόνο εξωτερική, μπορεί να αποδειχθεί πειρασμός και oλέθρια παγίδα. Η εξωτερική ομοφιά είναι ένα επικίνδυνο χάρισμα όταν δεν συνοδεύεται και από την εσωτερική ωραιότητα του «πράου και ησυχίου πνεύματος» το οποίον, όπως μας λέει και ο απόστολος Πέτρος, «ενώπιον του Θεού είναι πολύτιμο.» Ο κόσμος είναι γεμάτος από παραδείγματα ανθρώπων που εξωτερικά εντυπωσιάζουν με την ωραία τους εμφάνιση, αλλά εσωτερικά είναι άδειοι από κάθε αξιόλογο περιεχόμενο. Και αντίστροφα, υπάρχουν άνθρωποι που εξωτερικά όχι μόνο δεν τραβούν και δεν εντυπωσιάζουν, αλλά μάλλον απωθούν, που όταν όμως τους γνωρίσεις από κοντά μένεις έκπληκτος μπροστά στον ενάρετο χαρακτήρα και το πλούσιο περιεχόμενο της καρδιάς τους.

2. Η θέση της.

Ήταν βασίλισσα του μεγαλύτερου βασιλείου πάνω στη γη. Βασιλιάς ήταν ο Ασσουήρης -Αρταξέρξης ο Μακρόχειρας- του οποίου το όνομα σημαίνει «Αρχων Μεγαλοπρεπής». Τι τιμή για την Αστίν να συμμετέχει στη δόξα και τα πλούτη ενός τέτοιου βασιλιά! Ο Ασσουήρης, ως ένα σημείο,θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει Εκείνον που είναι ο "Βασιλεύς των βασιλευόντων και ο Κύριος των κυριευόντων". Ιδιαίτερα θα το λέγαμε αυτό αναφορικά με το μέγεθος της επιρροής του και τη γενναιοδωρία του χαρακτήρα του, όπως φαίνεται στο μεγάλο συμπόσιο που έκανε, το τρίτο έτος της βασιλείας του, «εις πάντας τους άρχοντας αυτού και τους δούλους αυτού» (εδ. 3-5). Και, όπως συμβαίνει και με το μεγάλο τραπέζι του ευαγγελίου, δεν υπήρξε κανένας εξαναγκασμός, καμία πίεση, μα ούτε και περιορισμός. Ο καθένας μόνος του έτρωγε και έπινε ό,τι και όσο ήθελε (εδ. 8). Και βέβαια εμείς έχουμε το «πλειότερον» του Ασσουήρη. Είναι προνόμιο ύψιστο να ανήκει κανένας στον Κύριο Ιησού Χριστό. Η βασίλισσα Αστίν δεν ήταν ωραιότερη στα μάτια του Ασσουήρη απ' ό,τι είμαστε εμείς στα μάτια του δικού μας βασιλιά, του Βασιλιά των βασιλιάδων, στους οποίους έχει μεταδώσει από τη δική Του θεϊκή ωραιότητα. Εν Χριστώ είμαστε βασιλείς και ιερείς, κοινωνοί θείας φύσεως, «κληρονόμοι μεν Θεού, συγκληρονόμοι δε Χριστού».

3. Η ευκαιρία της.

Ο Ασσουήρης «προσέταξε...να φέρωσι την Αστίν την βασίλισσαν ενώπιον του βασιλέως, μετά του βασιλικού διαδήματος, δια να δείξει το κάλλος αυτής εις τους λαούς και εις τους άρχοντας. Διότι ήτο ωραία την όψιν» (εδ. 10-11). Και δεν μας ενδιαφέρει τόσο αυτή τη στιγμή να μάθουμε τα έθιμα της ειδωλολατρικής αυτής βασιλικής αυλής, ή να εξετάσουμε κατά πόσον η προσταγή αυτή του βασιλιά ήταν σωστή κι αν έπρεπε να εκτελεσθεί εκ μέρους της Αστίν. Αυτό που για μας έχει σημασία είναι οι αρχές που κρύβονταν κάτω και πίσω από όλη αυτή την υπόθεση. Η Αστίν ήταν βασίλισσα και κατείχε τη θέση αυτή και το αξίωμα χάρη στην εύνοια του βασιλιά Ασσουήρη. Κατά τον ίδιο τρόπο κι εμείς έχουμε υψωθεί στη θέση των παιδιών του Θεού και περιβληθεί τη δόξα Του μόνο κατά χάρη. Η προσταγή του βασιλιά να έρθει η βασίλισσα με το διάδημά της και να παρουσιαστεί μπροστά σ΄όλους τους καλεσμένους, μόνο και μόνο για να επιδείξει το κάλλος της, είχε σκοπό να ικανοποιήσει τη ματαιοδοξία του βασιλιά, και θα ήταν συνεπώς μια πολύ ευχάριστη γι΄αυτόν πράξη εκ μέρους της Αστίν. Καθήκον της βασίλισσας, καθώς και προνόμιο, ήταν να υπακούσει. Αλλά μήπως δεν έχουμε εδώ μια εικόνα της ευκαιρίας που δίνεται σε μας από τον Βασιλιά του Ουρανού; Δεν είναι άραγε πρέπον η ωραιότητα της υιοθεσίας και αναγέννησης, με την οποία μας προίκισε ο Θεός δια του Χριστού, να δείχνεται στους ανθρώπους γύρω μας, προς δόξαν και τιμήν του ονόματός Του; Ας αφήσουμε το φως του Χριστού να λάμψει μπροστά τους ώστε κι αυτοί να συνέλθουν και να καταλάβουν την ανάγκη τους να πιστέψουν στο φως το αληθινό, τον Χριστό. Αυτή είναι μια ευκαιρία που δεν ξέρουμε για πόσο ακόμα θα την έχουμε. Ας την αξιοποιήσουμε για τη δόξα Εκείνου που μας αγάπησε και μας έσωσε με τη θυσία Του στο σταυρό.

4. Η άρνησή της.

«Η βασίλισσα όμως Αστίν ηρνήθη το να έλθη κατά την προσταγήν του βασιλέως.» (εδ.12). Του βασιλιά η προσταγή ήταν κατεπείγουσα, όπως φαίνεται από το γεγονός ότι εφτά ευνούχοι εξουσιοδοτήθηκαν να την εκτελέσουν. Η Αστίν όμως, αρνήθηκε με πείσμα να συμμορφωθεί. Ο λόγος μπορεί να ήταν ότι και αυτή «η βασίλισσα έκαμεν εις τας γυναίκας συμπόσιον εν τω οίκω τω βασιλικώ του βασιλέως Ασσουήρου» (εδ. 9), και δεν ήθελε να διακόψει τη διασκέδασή της μόνο και μόνο για να ικανοποιήσει μια ματαιοδοξία του Ασσουήρη. Αλήθεια, πόσες φορές οι δικές πράξεις ανυπακοής στον Θεό έχουν τις ρίζες τους μέσα στα δικά μας προγράμματα και σχέδια καθώς και στην απόφασή μας να τα πραγματοποιήσουμε οπωσδήποτε! 'Έχουμε ετοιμάσει ένα συμπόσιο με διάφορους προσκεκλημένους, και τα πράγματα προχωρούν όμορφα κι ωραία, όταν κάποια συγκεκριμένη κλήση από τον Βασιλιά έρχεται, αλλά εμείς την κρίνουμε ανάξια της προσοχής μας, και συνεχίζουμε το πρόγραμμά μας, εντελώς ανυποψίαστοι για τις τραγικές συνέπειες που θα έχει αυτή η άρνηση και παρακοή μας. Και ας μη αγνοούμε ότι και η παραμικρή, όπως εμείς λέμε, παρακοή στον Θεό έχει ως συνέπεια την άμεση διακοπή της κοινωνίας μαζί Του.

5. Το παράδειγμά της.

«Η πράξις της βασιλίσσης θέλει διαδοθή εις πάσας τας γυναίκας, ώστε θέλουσι καταφρονεί τους άνδρας αυτών έμπροσθεν των οφθαλμών αυτών» (εδ. 17). Tα έργα μιλούν πιο δυνατά από τα λόγια. Η Αστίν, ως βασίλισσα, δεν μπορούσε να κάνει ό,τι ήθελε. Οι πράξεις και η συμπεριφορά της είχαν επιπτώσεις σ' όλο το βασίλειο. Και είναι μία άποψη αυτή της χριστιανικής ζωής που απαιτεί πολλή προσοχή εκ μέρους των πιστών του Κυρίου. Κι εμείς, όπως η Αστίν, είμαστε ανεβασμένοι ψηλά, και ένα στραβοπάτημα μπορεί να σκανδαλίσει κάποιες ψυχές ή να τις ενθαρρύνει στο να αμαρτάνουν. Ο απόστολος Παύλος μας λέει στο Ρωμ. ιδ΄7 «ουδείς εξ ημών ζη δι εαυτόν, και ουδείς αποθνήσκει δι εαυτόν». Αυτό ισχύει για όλους τους χριστιανούς, αλλά προ πάντων για τους εργάτες του Ευαγγελίου.

6. H αποβολή της.

Η συμβουλή των σοφών του βασιλιά Ασσουήρη ήταν: «εάν είναι αρεστόν εις τον βασιλέα, ας εξέλθη παρ΄αυτού βασιλική διαταγή, και ας γραφθή μεταξύ των νόμων των Περσών και των Μήδων, δια να ήναι αμετάθετος, Να μη έλθη πλέον η Αστίν ενώπιον του βασιλέως Ασσουήρου»(εδ.19). Η συμβουλή έγινε δεκτή από τον βασιλιά, η Αστίν καθαιρέθηκε από βασίλισσα και στη θέση της εκλέχτηκε η Εσθήρ (εδ. Κεφ. β΄17). Η ανυπακοή της οδήγησε στην πλήρη απομάκρυνσή της από την κοινωνία του βασιλιά. Σίγουρα δεν θα πέρασε καν από το νου της ότι μια τόσο μικρή και ασήμαντη, σύμφωνα με τη δική της και των συμβούλων της την κρίση, άρνηση να συμμορφωθεί με την επιθυμία και προσταγή του βασιλιά, θα είχε τόσο μεγάλες και ολέθριες γι΄αυτή συνέπειες. Μια σκέψη, μια απόφαση, μια πράξη, και ο θρόνος και το διάδημα χάθηκαν! Πόσο έζησε ύστερα από αυτό το γεγονός δεν ξέρουμε, εκείνο όμως για το οποίο δεν μπορεί να υπάρξει αμφιβολία είναι, πως σίγουρα σ΄όλο αυτό το διάστημα που επακολούθησε θα θρηνούσε και θα μετανοούσε πικρά για την άφρονα συμπεριφορά της. Για τον ίδιο λόγο -παρακοή-πολλοί από μας χάνουμε την κοινωνία με τον Βασιλιά των βασιλιάδων, τον Κύριό μας Ιησού Χριστό. Και αν είμαστε αναγεννημένα παιδιά του Θεού, η μεν εν Χριστώ θέση μας και η σχέση μας με τον Θεό, δεν διασαλεύεται, όμως η ζημιά που παθαίνουμε, η διακοπή της κοινωνίας με τον Πατέρα μας και τον Σωτήρα μας, και συνεπώς η απώλεια όλων των ευλογιών που από τη σχέση μας αυτή απορρέουν, και επιπλέον οι πόνοι της σωφρονιστικής παιδείας του Πατέρα που ακολουθούν, πηγάζοντας από τη μεγάλη Του αγάπη και στοργή για μας, ώστε να μας κάνει να συναισθανθούμε την αμαρτία μας και να μετανοήσουμε για να αποκατασταθεί και πάλι η κοινωνία μας μαζί Του, είναι κάτι πολύ περισσότερο απ΄ό,τι και όσο μπορούμε να φανταστούμε. Όταν προσεύχεσαι και ο Θεός δεν απαντά, όταν αισθάνεσαι τον ουρανό κλειστό, όταν φόβος και αγωνία σε κυριεύουν, τι χειρότερο μπορεί να σου συμβεί; Toυ Θεού τα μηνύματα πρέπει να τα παίρνουμε, και να τα παίρνουμε πολύ σοβαρά. Όταν προτιμάμε το δικό μας θέλημα από το θέλημα του Θεού, πρέπει να ξέρουμε πως οι συνέπειες θα είναι βαριές. Ο Θεός το έργο Του θα το κάνει, και αν εσύ αρνείσαι να υπακούσεις δική σου θα είναι η ζημιά και η απώλεια. Υπάρχει πάντοτε η Εσθήρ που μπορεί να αντικαταστήσει την ανυπάκουη Αστίν. ΄Όμως από αγάπη ο Κύριος μας προτρέπει άλλη μια φορά λέγοντας: «κράτει εκείνο το οποίον έχεις, δια να μη λάβη μηδείς τον στέφανόν σου» (Απ.γ΄11).

ΕΣΘΗΡ, Η ΤΑΠΕΙΝΗ, ΥΨΩΝΕΤΑΙ

Κεφάλ. β΄κλπ.

Εσθήρ σημαίνει «αστέρι». Και χαρακτήρες που μοιάζουν με τα αστέρια είναι σίγουρο πως θα φαίνονται και θα αναγνωρίζονται από μακρυά. Το όνομα αυτό, βέβαια, μάλλον της δόθηκε στην Περσία. Δεν ξέρουμε, βέβαια, αν της δόθηκε από πρίν ή όταν έγινε βασίλισσα. Και ήταν όνομα ειδωλολατρικό που είχε να κάνει με τη Αστάρτη ή Ασταρώθ που λατρευόνταν σε όλα εκείνα τα μέρη. Το αρχικό της όνομα ήταν Αδασσά, που σημαίνει «νύμφη», και επειδή ήταν ορφανή από πατέρα και μητέρα την προστασία και ανατροφή της είχε αναλάβει ο ξάδερφός της Μαροδοχαίος, που φαίνεται να ήταν πολύ μεγαλύτερός της στην ηλικία. Αφού αποφασίστηκε από τον Ασσουήρη η εκθρόνιση της Αστίν και η αποπομπή της από το παλάτι, άρχισε η αναζήτηση άλλης γυναίκας που θα έπαιρνε τη θέση της. Η αναζήτηση θα στρεφόταν προς πρόσωπα με συγκεκριμένα προσόντα εξωτερικού κάλλους και ψυχικών χαρισμάτων. Ήταν μια δύσκολη υπόθεση, δεδομένου ότι ο αριθμός αυτών των προσώπων ήταν, όπως συμβαίνει παντού και πάντα, περιορισμένος. Και αν κάτι παρόμοιο συνέβαινε και με μας αναφορικά με τη σωτηρία της ψυχής μας, ποιοί και πόσοι άραγε θα διέθεταν τα απαιτούμενα προσόντα; Η απάντηση,δίχως αμφιβολία, είναι κανένας. Ο λόγος του Θεού λέει: "πάντες ήμαρτον. Δεν υπάρχει κανένας δίκαιος. Ο Θεός συνέκλεισε τους πάντες υπό την απείθειαν." 'Ολοι είμαστε καταδικαμένοι σε αιώνια απώλεια. Αλλά δοξάζουμε τον Κύριο γιατί το μόνο προσόν που ζητάει από τον άνθρωπο για να τον σώσει είναι ο άνθρωπος να αναγνωρίζει την αμαρτωλότητά του και να θέλει να σωθεί. «Οστις θέλει...». 'Οχι οι όμορφοι, οι μορφωμένοι, οι πλούσιοι, οι καλοί, αλλά οι αμαρτωλοί, δηλαδή όλοι οι άνθρωποι, με τη μόνη προϋπόθεση, όπως είπαμε, να αναγνωρίζουν την αμαρτωλότητά τους και να θέλουν να σωθούν. «Ο Υιός του ανθρώπου ήλθε να ζητήση και να σώση το απολωλός» είπε ο Χριστός. Παρατηρούμε στη συνέχεια της ιστορίας της Εσθήρ:

1. Η κατάστασή της.

«Δεν είχε ούτε πατέρα ούτε μητέρα», αλλά την είχε αναθρέψει και μεγαλώσει ο ξάδερφός της Μαροδοχαίος. Καμία ίσως άλλη νέα δεν φαινόταν να είναι τόσο μακρυά από την πιθανότητα να εκλεγεί ως βασίλισσα στη θέση της Αστίν όσο αυτή, η Εσθήρ. Στις ανεξερεύνητες όμως βουλές του Θεού και στην πρόνοιά Του και τα πιο απίθανα, για την ανθρώπινη κρίση και λογική, πράγματα μπορεί να συμβούν. Στην Καινή Διαθήκη κανένας δεν ήταν τόσο απίθανο να γίνει ακόλουθος του Χριστού και Απόστολος όσο ο διώκτης Σαύλος από την Ταρσό της Κιλικίας. Η φτώχεια, η άγνοια, η αμαρτωλότητα και η ενοχή, δεν αποτελούν εμπόδια προκειμένου η χάρη του Θεού να σώσει μια ψυχή. Ούτε η μόρφωση και ο ζήλος ο χωρίς επίγνωση, όπως στην περίπτωση του Σαύλου.

2. Η κλήση της.

«Εφέρθη και η Εσθήρ εις τον οίκον του βασιλέως» (εδ. 8). Ξέρει τώρα καλά τι σημαίνει όλο αυτό. Ξέρει ότι είναι υποψήφια για το βασιλικό διάδημα. Δεν είναι ποτέ πολλοί αυτοί που έχουν μια τέτοια πιθανότητα μπροστά τους, ωστόσο η Εσθήρ ήταν ακόμη απλώς μία ανάμεσα στις πολλές. Στον αγώνα αυτό μόνο μια μπορούσε να κερδίσει, να πάρει τον θρόνο και το διάδημα. 'Ομως τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά αναφορικά με την κλήση που γίνεται σε μας με το ευαγγέλιο του Χριστού. Καθένας που δέχεται την κλήση αυτή μπορεί να κερδίσει τον στέφανο της ζωής και της αιώνιας δόξας. Ολοι εμείς που φερθήκαμε στον οίκο του Βασιλιά θα χαιρόμαστε για πάντα απολαμβάνοντας την ένδοξη παρουσία Του.

3. Ο χαρακτήρας της.

Το ότι η Εσθήρ ήταν καλωσυνάτη και αξιόπιστη, φαίνεται από το γεγονός ότι «ήρεσεν εις αυτόν (τον Ηγαΐ, τον φύλακα των γυναικών) και εύρηκε χάριν ενώπιον αυτού» (εδ.9), και ακόμη από το ότι ήταν υπάκουη στο Μαροδοχαίο και συμμορφώθηκε με τις οδηγίες και υποδείξεις του. Αυτή η ταπεινότητα και υπακοή της στον κηδεμόνα της είναι ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό του εσωτερικού της κόσμου. Μπορεί στα μάτια πολλών αυτό να φαίνεται ασήμαντο, είναι όμως αυτό ακριβώς το στοιχείο που θέλει να δεί ο Θεός σ΄ένα άνθρωπο προκειμένου να τον υψώσει και να τον χρησιμοποιήσει. Είναι ό,τι υπάρχει μέσα στην ψυχή αυτό που σε κρίσιμες στιγμές και περιστάσεις αποκαλύπτεται, γιατί «καθώς φρονεί -ο άνθρωπος- εν τη καρδία αυτού, τοιούτος και είναι» διαβάζουμε στην Αγία Γραφή. Είναι στην καλή και αγαθή γη της καρδιάς που ο σπόρος της βασιλείας των ουρανών φυτρώνει, αυξάνει και φέρνει καρπό πολύ για τη δόξα του Θεού.

4. Η εκλογή της.

«Οτε...έφθασεν η σειρά δια να εισέλθη προς τον βασιλέα η Εσθήρ...δεν εζήτησεν άλλο παρ΄ό,τι διώρισεν ο Αγαΐ εις αυτήν»(εδ.15). Σ.ε όλες τις υποψήφιες για το θρόνο της βασίλισσας νέες είχε ορισθεί να δοθούν κάποια αναγκαία πράγματα, αλλά είχαν το δικαίωμα να ζητήσουν και ό,τι άλλο θεωρούσαν χρήσιμο για την καθαριότητα και τον καλωπισμό τους. Οι άλλες, προφανώς, έκαναν χρήση αυτού του δικαιώματος και ζήτησαν κι΄άλλα πέρα από αυτά που τους δόθηκαν από τον υπεύθυνο του γυναικώνα. Η Εσθήρ όμως αρκέστηκε σε «ό,τι διώρισεν ο Ηγαΐ ευνούχος του βασιλέως, ο φύλαξ των γυναικών» (εδ.15). Ικανοποιήθηκε μέ αυτά τα πράγματα που είχαν ορισθεί από τον βασιλιά. Αφέθηκε στα χέρια εκείνου στον οποίο είχε ανατεθεί η ευθύνη του έργου της προετοιμασίας της. Οι δικές της σκέψεις και τα δικά της σχέδια δεν έχουν θέση εδώ. Γίνεται άραγε το ίδιο και με μας; Αφήνουμε έτσι κι εμείς τους εαυτούς μας στη διοίκηση και οδηγία του Αγίου Πνεύματος το Οποίο έχει αναλάβει τον αγιασμό μας, την πνευματική μας κατάρτιση, και γενικά την προετοιμασία μας προκειμένου να παρασταθούμε μπροστά στον Βασιλιά του σύμπαντος; Και οπωσδήποτε είναι απόλυτα προς το συμφέρον μας να κάνουμε ό,τι έκανε η Εσθήρ, να μη ζητήσουμε τίποτε άλλο πέρα από όσα και όποια έχουν ορισθεί για μας από τον θείο Παράκλητο.

5. Το διάδημά της.

«Και ηγάπησεν ο βασιλεύς την Εσθήρ υπέρ πάσας τας γυναίκας, και εύρηκε χάριν και έλεος ενώπιον αυτού υπέρ πάσας τας παρθένους' και επέθηκε το βασιλικόν διάδημα επί την κεφαλήν αυτής, και έκαμεν αυτήν βασίλισσαν αντί της Αστίν» (εδ.17). Η ταπείνωσή της και η υπακοή της ανταμείβονται τώρα με μια δημόσια εκδήλωση της εύνοιας του βασιλιά -στέφοντάς την με δόξα και τιμή. Από άγνωστη και άσημη έγινε η βασίλισσα της Μηδοπερσικής κοσμοκρατορίας! Πόσο ανώτερο είναι το δικό μας διάδημα, η δική μας θέση, το αξίωμα, αφού διά του Χριστού γίναμε βασιλείς και ιερείς, έθνος άγιο, βασίλειον ιεράτευμα, λαός εκλεκτός του Θεού, και είμαστε από τώρα καθισμένοι στα δεξιά του Θεού μαζί με τον Χριστό, ενώ «έτι δεν εφανερώθη τι θέλομεν είσθε», και η μελλοντική μας δόξα, όταν ο Χριστός ξανάρθει, για να κρίνει και να βασιλέψει, είναι ασύλληπτη και από την πιο ζωηρή ανθρώπινη φαντασία. Η αγάπη του Θεού έχει ανοίξει για μας τον δρόμο και τη θύρα προς τον Οίκον Του. Μπορούμε να προσερχόμαστε στις αυλές Του και, στο όνομα του Χριστού, να του ζητάμε ό,τι θέλουμε, αρκεί να είναι το αίτημά μας στα πλαίσια του αγίου θελήματός Του. Το διάδημα είναι σύμβολο τιμής και εξουσίας. Η Πεντηκοστή ήταν για τους μαθητές του Κυρίου μια μέρα στέψης, όταν σαν γλώσσες πύρινες το 'Αγιο Πνεύμα κατέβηκε πάνω τους, και ντύθηκαν όλοι με δύναμη εξ ύψους, παίρνοντας βασιλική εξουσία από τον ουρανό, και γινόμενοι κοινωνοί της επίγειας και επουράνιας βασιλείας του Χριστού

6. To θάρρος της.

«ούτω θέλω εισέλθει προς τον βασιλέα, το οποίον δεν είναι κατά τον νόμον. Και αν απολεσθώ, ας απολεσθώ» (δ΄16). Μια κρίσιμη στιγμή είχε έρθει τώρα, που όλη η εξουσία και η δύναμη που της είχε δοθεί θα χρειαζόταν για τη σωτηρία του λαού της που είχε καταδικασθεί σε θάνατο. Ο Αμάν είχε πετύχει να εκδοθεί βασιλικό διάταγμα με το οποίο καταδικάζονταν σε θάνατο όλοι οι Ιουδαίοι της Μηδοπερσικής Αυτοκρατορίας. Η εκτέλεση δε αυτού του διατάγματος επρόκειτο να γίνει μια συγκεκριμένη ημερομηνία. Ο Μαροδοχαίος παρακάλεσε την Εσθήρ να μεσολαβήσει στον βασιλιά για την ακύρωση και ματαίωση αυτού του φοβερού για τους Ιουδαίους σχεδίου. Ο νόμος όμως απαγόρευε, και μάλιστα προέβλεπε ποινή θανάτου, σε οποιονδήποτε να παρουσιαστεί απρόσκλητος στον βασιλιά. Ωστόσο, η Εσθήρ αφιερώνει τη ζωή της στη μεγάλη αυτή υπόθεση, αψηφά τον φοβερό κίνδυνο για τη ζωή της, και παίρνει τη μεγάλη απόφαση. Ήξερε όμως ότι, αν και ο νόμος ήταν εναντίον της, η καρδιά του βασιλιά ήταν μαζί της. Το ίδιο ισχύει και για μας. Το θάρρος μας προκειμένου να μαρτυρήσουμε σε άλλους για τον Χριστό το αντλούμε από το γεγονός ότι ο Ίδιος μας διαβεβαίωσε λέγοντάς μας: «Είμαι μεθ΄υμών πάσας τας ημέρας, έως της συντελείας του αιώνος».

7. Η νίκη της.

Τελικά βρήκε χάρη μπροστά στον βασιλιά. Της πρότεινε το χρυσό σκήπτρο του και της είπε: «Τι θέλεις βασίλισσα Εσθήρ; Και τις η αίτησίς σου; Και έως τους ημίσεος της βασιλείας θέλει δοθή εις σε» (ε΄1-3). Ταυτίζεται κατόπιν με τους Ιουδαίους, δηλαδή το λαό της, και παρακαλεί για τη ζωής τους, καθώς και για τη δική της (ζ΄3,4). Το αίτημά της ικανοποιείται πέρα από κάθε προσδοκία. Ο εχθρός εξουδετερώνεται. Ο λαός της σώζεται. Βλέπει τους καρπούς του πόνου της ψυχής της και ικανοποιείται πλήρως. Και η μεγάλη αυτή νίκη μας θυμίζει Εκείνον που είναι το «πλειότερον» της Εσθήρ, ο Οποίος, όταν ο νόμος ήταν εναντίον μας, παρέδωσε τον Εαυτό Του ενώπιον του Θεού και Πατέρα Του, «γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού». Πόσο συγκινητικά ήταν τα λόγια της Εσθήρ όταν είπε στον Μαροδοχαίο «και αν απολεσθώ, ας απολεσθώ». Αλλά τι μπορούμε να πούμε και για την αγωνία του Κυρίου μας στη Γεθσημανή, για την προσευχή Του «Πάτερ, αν θέλης ν΄απομακρύνης το ποτήριον τούτο απ΄εμού. Πλήν ουχί το θελημά μου, αλλά το σον ας γείνη.» (Λουκ.κβ΄42). Η τέλεια υποταγή του Χριστού στον Πατέρα Του τον ανέβασε στον σταυρό όπου με το αναμάρτητο και τίμιο αίμα Του εξαγόρασε εμάς από την αμαρτία και τις ωλέθριες και αιώνιες συνέπειές της. Όμως ο Θεός δεν άφησε τον όσιόν Του να ίδη διαφθοράν. Τον ανέστησε και τον έκανε Αρχηγό και Σωτήρα μας. Ο δρόμος προς τη νίκη λέγεται «πλήρης αφιέρωσις». Και αν επιθυμούμε να γίνουμε κι εμείς όργανα σωτηρίας άλλων ψυχών στα χέρια του Θεού, πρέπει ανεπιφύλακτα και εν λευκώ να παραχωρήσουμε σ΄Αυτόν ολόκληρο τον Εαυτό μας. Αλλωστε, γι΄αυτό ο Κύριος μας αφήνει εδώ κάτω στη γη. Και αν το κάνουμε αυτό θα απολαύσουμε κι εμείς τον καρπό του πόνου της ψυχής μας, και μια μέρα, πολύ σύντομα, όπως δείχνουν τα πράγματα, θα χαρούμε με χαρά ανεκλάλητη και ένδοξη. Αμήν.

ΜΑΡΟΔΟΧΑΙΟΣ, Ο ΠΙΣΤΟΣ, ΑΝΤΑΜΕΙΒΕΤΑΙ

Εσθήρ β΄-ι΄

Μαροδοχαίος σημαίνει «μικρός». Αυτός ο μικρός -με όποια έννοια- άνδρας, είχε μεταφερθεί αιχμάλωτος από την Ιερουσαλήμ μαζί με πολλούς άλλους Ιουδαίους. Τόσο ο ίδιος όσο και αυτοί που τον μετώκισαν αιχμάλωτο στη Βαβυλώνα, δεν μπορούσαν να φανταστούν για τι ο Θεός τον είχε προορίσει και πόσο σημαντικό ρόλο θα έπαιζε αργότερα στην Αυτοκρατορία που θα διαδεχόταν τη Βαβυλωνιακή, δηλαδή στη Μηδοπερσική Αυτοκρατορία. Ακόμη, ο ίδιος δεν μπορούσε ποτέ να φαντασθεί τι για το μέλλον του ίδιου και του λαού του σήμαινε η ανάληψη της ανατροφής της μικρής ορφανής κι από τους δυο γονείς ξαδερφούλας του, της Αδασσά. Ποιός μπορούσε να εννοήσει τα σχέδια του Θεού, ποιός μπορούσε να ονειρευτεί καν ότι αυτό το κοριτσάκι μιαν ημέρα θα γινόταν βασίλισσα της μεγάλης αυτής Κοσμοκρατορίας! Το βιβλίο της Εσθήρ, είναι βιβλίο της πρόνοιας του Θεού, και είναι γεμάτο από εκπλήξεις. Τώρα όμως εμείς την προσοχή μας θα την επικεντρώσουμε στον Μαροδοχαίο. Ηταν :

1. Ελεήμων.

Ήταν μια πράξη πολύ φιλάνθρωπη και σπλαχνική εκ μέρους του όταν δέχτηκε να αναλάβει την ανατροφή της Αδασσά, της μετέπειτα Εσθήρ. Και την ανέλαβε ως δικό του παιδί. Δεν ξέρουμε αν αυτό έγινε με επίσημα χαρτιά ή απλώς με προφορική συμφωνία μεταξύ συγγενών. Όπως και νά είχε το πράγμα, ο Μαροδοχαίος δεν απέβλεπε σε κανένα όφελος και το έκανε μόνο και μόνο από αγάπη. Έκρινε πως αυτό έπρεπε να κάνει και το έκανε. Και ακριβώς εδώ βρίσκεται όλη αξία της υπόθεσης. 'Ανοιξε την καρδιά του, καθώς επίσης και το σπίτι του, στη μικρή ορφανή ξαδερφούλα του, και οι ευλογίες του μακαρισμού για τους ελεήμονες ήρθαν στη ζωή του (Ματ. ε'7).

2. Πιστός.

Δυο από τους ευνούχους του βασιλιά , ο Βιχθάν και ο Φερές, σχεδίαζαν να δολοφονήσουν τον Ασσουήρη. Το πράγμα έγινε γνωστό στον Μαροδοχαίο, ο οποίος θεώρησε καθήκον του να το κάνει γνωστό στην Εσθήρ τη βασίλισσα, η οποία με τη σειρά της, το ανέφερε εκ μέρους του στον βασιλιά (κεφ. β΄22,23). Αν κάποιος θέλει να είναι αληθής απέναντι στον εαυτό του και την δικαιοσύνη, τότε θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος, αν δεν γίνεται αλλοιώς, να κάνει πράγματα που θα οδηγήσουν άλλους σε καταισχύνη και καταδίκη. Υπάρχουν άνθρωποι που, αν δεν συνωμοτούν εναντίον του Βασιλιά των βασιλιάδων, γιατί αυτό δεν τους είναι δυνατόν, συνωμοτούν εναντίον του λαού Του και των σχεδίων Του. ΄Ετσι, αν το πράγμα είναι γνωστό σε σένα δεν υπάρχει ανάγκη να πολεμήσεις εσύ εναντίον τους. Ανάφερέ το στον βασιλιά, ο Οποίος, για το όνομά Του, σίγουρα να αναλάβει την υπόθεση και θα αντιμετωπίσει καθώς πρέπει τους ενόχους. Συ μείνε πιστός στον Κύριο και Βασιλιά σου, και το αγαθοεργό Του χέρι θα σε ανταμείψει πλούσια και φανερά.

3. Συνεπής.

«Και πάντες οι δούλοι του βασιλέως, οι εν τη βασιλική πύλη, εκλινον και προσεκύνουν τον Αμάν. Διότι ούτω προσέταξεν ο βασιλεύς περί αυτού. Ο Μαροδοχαίος όμως δεν έκλινε, και δεν προσεκύνει αυτόν...διότι ήτο Ιουδαίος.» (γ΄2-4). Αρνήθηκε να κλίνει και να προσκυνήση τον Αμάν. Ως Ιουδαίος ήξερε ότι η προσκύνηση ανήκει μόνο στον Θεό. «Κύριον τον Θεόν σου θέλεις προσκυνήσει, και αυτόν μόνον θέλεις λατρεύσει» ήταν η εντολή του Κυρίου προς τον λαόν Του. Με την άρνησή του αυτή, να κλίνει και να προσκυνεί τον Αμάν, ο Μαροδοχαίος ομολογούσε την πίστη του στον αληθινό Θεό και την αφοσίωσή του σ΄Aυτόν. Για τον Μαροδοχαίο ίσχυαν τα λόγια του ψαλμού: «εις τους οφθαλμούς αυτού καταφρονείται ο αχρείος. Τιμά δε τους φοβουμένους τον Κύριον» (Ψαλ. ιε΄4). Η πίστη του ανθρώπου δεν έχει καμία αξία αν δεν επηρεάζει την καθημερινή του ζωή. Πώς μπορεί να ισχυρίζεται κάποιος ότι πιστεύει στον Θεό όταν δεν είναι πρόθυμος να πειθαρχήσει σ΄ Αυτόν μάλλον παρά στους ανθρώπους; Εκείνοι των οποίων η ζωή κατευθύνεται από τον φόβο του Θεού δεν θα βρεθούν να κάνουν ό,τι και όπως κάνουν οι άλλοι, για κανένα λόγο και με καμία δικιολογία. Σε μερικούς ανθρωπάρεσκους αυτό που δεν έκανε, ή μάλλον σύμφωνα με την προσταγή του βασιλιά έπρεπε να κάνει, ο Μαροδοχαίος, μπορεί να φαίνεται ασήμαντο, αλλά στα μάτια του Θεού ήταν πολύ σημαντικό. Αν ο Μαροδοχαίος είχε υποχωρήσει σ' αυτό το σημείο, είναι βέβαιο πως ποτέ δεν θα υψωνόταν σε μια τέτοια ένδοξη θέση στην αυτοκρατορία, όπως ξέρουμε από την συνέχεια ότι έγινε.

4. Καταφρονημένος.

«Και ότε ο Αμάν είδεν ότι ο Μαροδοχαίος δεν έκλινε, και δεν προσεκύνει αυτόν, ενεπλήσθε θυμού ο Αμάν. Και εστοχάσθη ταπεινόν να βάλη χείρα επί μόνον τον Μαροδοχαίον. Διότι είχον φανερώσει προς αυτόν τον λαόν του Μαροδοχαίου. Όθεν εζήτει ο Αμάν να αφανίση πάντας τους Ιουδαίους τους εν παντί τω βασιλείω του Ασσουήρου, τον λαόν του Μαροδοχαίου» (γ΄5,6). 'Ετσι, αφού κατέστρωσε τα σχέδιά του για την εξόντωση των Ιουδαίων, η γυναίκα του η Ζερές και οι φίλοι του, τον συμβούλεψαν και τον έπεισαν να φτιάξει ένα ξύλο (αγχόνη), πενήντα πήχες ψηλό, και να ζητήσει από το βασιλιά την άδεια να κρεμάσει πάνω σ΄αυτό τον Μαροδοχαίο. Και όλη αυτή η οργή και ο όλεθρος που αποφασίστηκε ως αιτία είχε το γεγονός ότι ένας άνθρωπος είχε το θάρρος και την αποφασιστικότητα να μη παραβιάσει τη συνείδησή του και να μη αρνηθεί τον Θεό του. 'Αξιζε άραγε να γίνουν όλα αυτά; Όχι, απαντά εκείνος που περπατάει δια της όψεως και όχι δια της πίστεως. Αλλά τι λέει ο Θεός με τη θαυματουργή πρόνοιά Του; «Και πάντες οι θέλοντες να ζώσιν ευσεβώς εν Χριστώ Ιησού, θέλουσι διωχθή» (Β΄Τιμ. γ΄12). Oι αρχές και τα κίνητρα από τα οποία οδηγείται ο ευσεβής άνθρωπος του Θεού, δεν βρίσκουν θέση στις υποθέσεις και τις επιδιώξεις των ασεβών. Ο άνθρωπος του Θεού δεν αισθάνεται ποτέ άνετα ζώντας ανάμεσα στους ασεβείς και αμαρτωλούς. Είναι πολίτης του ουρανού. Αισθάνεται ξένος και πάροικος εδώ κάτω στη γη. Συμβαίνει άραγε το ίδιο με μας; Αν δεν συμβαίνει πρέπει να ανησυχήσουμε. Να σπεύσουμε να ζητήσουμε έλεος από τον Κύριο. Ένας από τους μακαρισμούς του Κυρίου μας λέει: «Μακάριοι είσθε, όταν σας ονειδίσωσι και διώξωσι, και είπωσιν εναντίον σας πάντα κακόν λόγον ψευδόμενοι, ένεκεν εμού. Χαίρετε και αγαλιάσθε, διότι ο μισθός σας είναι πολύς εν τοις ουρανοίς.»(Ματ. ε΄11,12).

5. Δοκιμασμένος.

«Και μαθών ο Μαροδοχαίος άπαν το γινόμενον, διέσχισε τα ιμάτια αυτού, και ενεδύθη σάκκον εν σποδώ και εξήλθεν εις το μέσον της πόλεως, και εβόα μετά βοής μεγάλης και πικράς» (δ΄1). Η καταδίκη του θανάτου για τον Μαροδοχαίο και τον λαό του είχε απαγγελθεί, και η ημέρα της εκτέλεσής της είχε οριστεί. Μεγάλο πένθος και φόβος και τρόμος, είχαν κυριεύσει όλους τους Ιουδαίους, ιδιαίτερα αυτούς που ζούσαν στην πρωτεύουσα, τα Σούσα. Η συμπεριφορά αυτή του Μαροδοχαίου έφθασε στ΄αυτιά της βασίλισσας Εσθήρ. Ο Μαροδοχαίος, ταπείνωσε τον εαυτό «εν χώματι και σποδώ» ενώπιον του Κυρίου. Η πίστη του δεν κλονίστηκε. Μίλησε με τέτοιο τρόπο στην Εσθήρ, η οποία είχε κάποιους φόβους για τη ζωή της, προκειμένου να μεσολαβήσει στον βασιλιά, που και την εμπιστοσύνη του στον Θεό έδειξε, και την Εσθήρ ενίσχυσε και την έκανε να αποφασίσει να παρουσιαστεί απρόσκλητη στο βασιλιά, λέγοντας: «Και αν απολεσθώ, ας απολεσθώ». Πώς της μίλησε; Τι της είπε; «Τότε ο Μαροδοχαίος παρήγγειλε ν΄αποκριθώσι προς την Εσθήρ, Μη στοχάζεσαι εν σεαυτή ότι συ εκ πάντων των Ιουδαίων θέλεις σωθεί εν τω οίκω του βασιλέως. Διότι, εάν σιωπήσης διόλου εν τω καιρώ τούτω, θέλει ελθεί άλλοθεν αναψυχή και σωτηρία εις τους Ιουδαίους, συ δε και ο οίκος του πατρός σου θέλετε απολεσθή. Και τις εξεύρει εάν συ ήλθες εις την βασιλείαν δια τοιούτον καιρόν οποίος ούτος;» (δ΄13,14). Το βάρος του ήταν πολύ μεγάλο. Ποιός άλλος θα μπορούσε να μεσιτεύσει για τη σωτηρία τόσο τη δική του όσο, και του λαού του; Από ανθρώπινη πλευρά έκανε ό,τι ήταν δυνατόν, κύλησε τον λίθον, αλλά η πίστη του στηριζόταν στην πρόνοια του Θεού. Η δοκιμή της πίστεώς μας, όπως και ο απόστολος Πέτρος λέει, μπορεί να μας πονάει, αλλά κατόπιν αποβαίνει σε έπαινο και δόξα του Θεού. Είναι τίποτε αδύνατο στον Θεό;

6. Τιμημένος.

Τα πάντα είναι δυνατά σ΄αυτόν που πιστεύει. Ο Θεός άρχισε να απεργάζεται την απελευθέρωση του Μαροδοχαίου δίνοντας στο βασιλιά μια ανήσυχη νύχτα (κεφ. ς΄ 1). Ζητάει να του φέρουν το βιβλίο των υπομνημάτων των χρονικών, τα οποία αναγνώστης διάβαζε μπροστά του. Και το σημείο που τράβηξε ιδιαίτερα την προσοχή του βασιλιά Ασσουήρη, ήταν αυτό που ανέφερε ότι ο Μαροδοχαίος τον είχε γλυτώσει από τη συνωμοσία δύο ευνούχων του εναντίον της ζωής του. Τότε ο βασιλιάς ρώτησε αν και ποιά τιμή έγινε σ΄αυτόν τον άνθρωπο. Και η απάντηση ήταν ότι δεν του είχε γίνει καμία τιμή. Και τότε ρώτησε ο βασιλιάς, «ποιός είναι στην αυλή;» Εκείνη τη στιγμή είχε έρθει ο Αμάν στην εξωτερική αυλή του βασιλικού οίκου για να ζητήσει από τον βασιλιά την έγκριση να κρεμάσει τον Μαροδοχαίον στο ξύλο που είχε ετοιμάσει γι΄αυτόν. «Ο Αμάν», απάντησαν οι δούλοι του βασιλιά. «Πέστε του να έρθει μέσα» είπε ο βασιλιάς. «Και ότε εισήλθεν ο Αμάν, είπε προς αυτόν ο βασιλιάς, Τι πρέπει να γείνη εις τον άνθρωπον τον οποίον ευαρεστείται ο βασιλεύς να τιμήση; Ο δε Αμάν εστοχάσθη εν τη καρδία αυτού, Εις ποίον άλλον ο βασιλεύς ήθελεν ευαρεστηθή να κάμη τιμή, παρά εις εμέ; Απεκρίθη λοιπόν ο Αμάν προς τον βασιλέα, Περί του ανθρώπου τον οποίον ο Βασιλεύς ευαρεστείται να τιμήση, ας φέρωσι την βασιλικήν στολήν, την οποίαν ο βασιλεύς ενδύεται, και τον ίππον επί του οποίου ο βασιλεύς ιππεύει, και να τεθή το βασιλικόν διάδημα επί της κεφαλής αυτού. Και η στολή αύτη και ο ίππος ας δοθώσιν εις την χείρα τινός εκ των μεγαλητέρων αρχόντων του βασιλέως, δια να στολίση τον άνθρωπον τον οποίον ο βασιλεύς ευαρεστείται να τιμήση. Και φέρων αυτόν έφιππον δια των οδών της πόλεως, ας κηρύττη έμπροσθεν αυτού, Ούτω θέλει γίνεσθαι εις τον άνθρωπον, τον οποίον ο βασιλεύς ευαρεστείται να τιμήση». «Ωραία», είπε ο βασιλιάς. «Πάρε τώρα τον Μαροδοχαίο, φόρεσέ του τη βασιλική στολή, βάλέ τον πάνω στο άλογο στο οποίο ιππεύει ο βασιλιάς και κάνε ακριβώς όπως και ό,τι είπες. Πρόσεξε, να μη λείψει τίποτε απ΄όσα είπες». Κανένας δεν μπορεί να φαντασθεί πώς αιστάνθηκε ο Αμάν ύστερ΄απ΄αυτό. Καταντροπιασμένος πήρε τον Μαροδοχαίο, τον έντυσε τη βασιλική στολή, του έβαλε το βασιλικό διάδημα στο κεφάλι, τον ανέβασε στο βασιλικό άτι και τον γύριζε στην πόλη λέγοντας αυτά τα λόγια που διαβάσαμε. Την ίδια εκείνη εβδομάδα ο Μαροδοχαίος υψώθηκε στο αξίωμα του Αμάν, που ύστερα από τη μεσολάβηση της Εσθήρ και την αποκάλυψη της σκευωρίας του τόσο εναντίον του Μαροδοχαίου όσο και όλων των Ιουδαίων της αυτοκρατορίας, προκάλεσε την οργή του βασιλιά Ασσουήρη, ο οποίος και καθαίρεσε τον Αμάν από τη θέση στην οποία τον είχε ανεβάσει. Το σύμβολο της εξουσίας, το βασιλικό δαχτυλίδι, από το χέρι του Αμάν πέρασε στο χέρι του Μαροδοχαίου, ο οποίος ανέβαινε, ενώ ο Αμάν κατρακυλούσε. Είχε ήδη αποφασιστεί και η καταδίκη του. Ο Θεός δεν χρειάζεται χρόνο για να κάνει ο,τιδήποτε. Τά πάντα άλλαξαν ριζικά μέσα σε χρονικό διάστημα που κανένας άνθρωπος δεν θα μπορούσε να φανταστεί. Mια πλήρης ανατροπή των πάντων έλεβε χώρα καθώς ο Παντοδύναμος μετέβαλε τα δάκρυα και τον θρήνο των δούλων Του σε ύμνους χαράς και ευχαριστίας. Ο Μαροδοχαίος όχι μόνο σώθηκε από τον όλεθρο, αλλά και υψώθηκε στο υψηλότερο αξίωμα μετά τον βασιλιά, και περιβλήθηκε με εξουσία και δύναμη μεγάλη. Έτσι τιμά ο Θεός όσους Τον τιμούν και δοξάζει αυτούς που Τον δοξάζουν.

AMAN, O ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΣ, ΤΑΠΕΙΝΩΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΦΑΝΙΖΕΤΑΙ

Εσθήρ γ΄-ζ΄

Για την υπερηφάνεια λέει πολλά ο Λόγος του Θεού. Ηταν η πρώτη αμαρτία που μπήκε στο ηθικό σύμπαν. Το μεγάλο κακό έγινε στην καρδιά του Εωσφόρου. Εκεί συνελήφθη η πρώτη αμαρτία, η υπερηφάνεια. Το πώς έγινε αυτό αποτελεί μυστήριο μεγάλο και ανεξιχνίαστο για μας. Ήταν αυτή η αμαρτία της υπερηφάνειας που προκάλεσε την πτώση του Εωσφόρου, του υιού της αυγής -γιατί αυτό σημαίνει το όνομά του- από τον ουρανό και την από αγαθό αρχάγγελο μεταβολή του σε διάβολο και σατανά, ο οποίος είναι η αιτία όλου του κακού και της δυστυχίας που υπάρχει στον κόσμο. Στις Παροιμίες ις΄18 διαβάζουμε: «Η υπερηφανία προηγείται του ολέθρου, και η υψηλοφροσύνη του πνεύματος προηγείται της πτώσεως». Τραγική επαλήθευση της σοφής αυτής παροιμίας αποτελεί ο Αμάν ο Αγαγίτης. Το όνομά του σημαίνει «μεγαλειώδης, έξοχος» αλλά ο χαρακτήρας και η ζωή του όχι μόνο δεν δικαιώνουν αυτή τη σημασία, αλλά τουναντίον αποδεικνύουν πόσο διεστραμμένη ήταν η ψυχή του. Τον βλέπουμε :

1. Να προάγεται.

«Μετά τα πράγματα ταύτα εμεγάλυνεν ο βασιλεύς Ασσουήρης τον Αμάν τον υιόν του Αμεδαθά του Αγαγίτου, και ύψωσεν αυτόν, και έθεσε τον θρόνον υπεράνω πάντων των αρχόντων των περί αυτόν.» (γ΄1). Όσο μεγαλύτερα είναι τα προνόμιά μας, όσο υψηλότερη η θέση μας, τόσο μεγαλύτερη και καταστρεπτική θα είναι και η πτώση μας αν δεν προσέξουμε να βαδίζουμε ταπεινά ενώπιον του Θεού. Για την Καπερναούμ είπε ο Κύριος: «Και συ, Καπερναούμ, η υψωθείσα έως του ουρανού, θέλεις καταβιβασθή έως άδου. Διότι, εάν τα θαύματα τα γενόμενα εν σοι εγίνοντο εν Σοδόμοις, ήθελον μείνει μεχρι της σήμερον. Πλήν σας λέγω, ότι εις την γην των Σοδόμων ελαφροτέρα θέλει είσθαι η τιμωρία εν ημέρα κρίσεως, παρά εις σε.» (Ματ. ια΄23,24). Αυτό συνέβη με τον Αμάν. Υψώθηκε από τον βασιλιά, και ενώ θα έπρεπε να φοβηθεί και να ταπεινωθεί, αυτός υπερηφανεύτηκε και σκέφτηκε να εξολοθρέψει τους Ιουδαίους. Αλλά ο Θεός που «εις τους υπερηφάνους αντιτάσσεται, εις δε τους ταπεινούς δίδει χάριν» ήταν εναντίον του. Και όπως είναι αλήθεια ότι «εάν ο Θεός είναι υπέρ ημών τις θέλει είσθαι καθ΄ημών;» το ίδιο αλήθεια είναι και το αν ο Θεός είναι εναντίον μας ποιος θα μπορέσει να πάρει το μέρος μας και να μας προσφέρει ουσιαστική βοήθεια και υποστήριξη; Ο Αμάν στην υπερηφάνειά του δεν σκέφτηκε καλά αυτό που ήθελε να κάνει.Τυφλός από τη δόξα της εξουσίας που του είχε δώσει ο βασιλιάς, νόμισε πως μπορούσε να κάνει ό,τι ήθελε και πως όλοι έπρεπε να σκύβουν μπροστά του και να τον προσκυνούν. Και αυτή ήταν η ολέθρια παγίδα στην οποία έπεσε. Ο Λόγος του Θεού προτρέπει και προειδοποιεί: «Ο νομίζων ότι ίσταται, ας βλέπει μη πέση». Κατά χάρη κάθε χριστιανός έχει προαχθεί και υψωθεί στον ουρανό από τον ίδιο τον Θεό δια του Ιησού Χριστού. Πιο υψηλή θέση από αυτή δεν υπάρχει. Δια του Χριστού έχουμε υψωθεί πάνω απ΄όλους τους βασιλιάδες και τους άρχοντες του κόσμου τούτου, ακόμη δε πάνω και από τους αγγέλους, οι οποίοι, στην παρούσα τουλάχιστον οικονομία, όπως διαβάζουμε στη Βίβλο, δεν είναι παρά «λειτουργικά πνεύματα, εις υπηρεσίαν αποστελλόμενα, δια τους μέλλοντας να κληρονομήσωσι σωτηρίαν.» (Εβρ. Α΄14). Και αν τόσο μας τίμησε ο Θεός, πόσο ευγνώμονες θα πρέπει να είμαστε, και πόσο προσεκτικοί στη ζωή μας, ώστε υπακούοντας σ΄Αυτόν ταπεινά να τον ευαρεστούμε!

2. Να θίγεται η υπερηφάνεια του.

«Και ότε ο Αμάν είδεν ότι ο Μαροδοχαίος δεν έκλινε, και δεν προσεκύνει αυτόν, ενεπλήσθη θυμού ο Αμάν.» (γ΄5). Ενας άνθρωπος της θέσης του Αμάν θα έπρεπε να χαρακτηρίζεται από γενναιοψυχία και ανωτερότητα και να παραβλέπει ως ανάξια προσοχής γενονότα όπως αυτό. Τι ήταν γι΄αυτόν το ότι ένας Ιουδαίος δεν έκλινε και δεν τον προσκυνούσε, όταν τόσοι άλλοι το έκαναν; Όχι όμως, τέτοια ανωτερότητα δεν υπήρχε στον Αμάν. Ο Αμάν τα ήθελε όλα δικά του. Δεν ανεχόταν καμία εξαίρεση. Το αξίωμά του απαιτούσε προσκύνηση απ΄όλους και κανένας δεν είχε δικαίωμα να του την αρνηθεί. Θίχτηκε ο εγωισμός του. Πήρε την απόφαση να βγάλει και τον Μαροδοχαίο και τον λαό του από τη μέση. Έτσι δεν ενεργεί η πνευματική υπερηφάνεια; Οσοι πιστεύουμε στον Χριστό και έχουμε υψωθεί στον θρόνο Του, μήπως περιμένουμε ο κόσμος να μας υπολογίζει και να μας σέβεται γι΄αυτό; Μήπως όταν βλέπουμε να γίνεται το αντίθετο, θιγόμαστε, παρεξηγούμαστε και οργιζόμαστε; Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο σημαίνει πως το «Εγώ» όχι μόνο δεν είναι σταυρωμένο, αλλά τουναντίον ζεί και βασιλεύει. Αυτό σημαίνει ότι ζητάμε τη δική μας δόξα και όχι τη δόξα του Θεού. Οργή και παρεξήγηση δεν έχουν θέση σ' εκείνους που έχουν δεχθεί τη θυσία του Χριστού και δια της πίστεως έχουν πάρει σωτηρία και αιώνια ζωή. Δεν είναι δούλος ανώτερος του κυρίου αυτού, είπε ο Χριστός. ΄Ο,τι έκαναν στον Κύριο οι άνθρωποι, και σίγουρα πολύ χειρότερα και περισσότερα, θα πρέπει να περιμένουμε να κάνουν και σε μας. Αν εμένα εδίωξαν, είπε ο Χριστός, και σας θα διώξουν. Αν στο χλωρό ξύλο έκαναν τέτοια και τόσα, τί θα κάνουν στο ξερό; Ετσι, λοιπόν, αδελφοί μου, ούτε αναγνώριση ούτε -πολύ περισσότερο- δόξες και τιμές πρέπει να περιμένουμε από τους ανθρώπους του κόσμου. Μόνο περιφρόνηση και διωγμό, αλλά η ώρα έρχεται που ο κόσμος θα δει τη δόξα μας δίπλα στον Κύριο και τότε, θέλει δε θέλει, προσκυνώντας Αυτόν, θα προσκυνήσει κι εμάς. Μέχρι τότε όμως εμείς πρέπει να οπλιζόμαστε με ταπείνωση και υπομονή.

3. Να καυχάται.

«Εισελθών εις τον οίκον αυτού, έστειλε και εκάλεσε τους φίλους αυτού και Ζερές την γυναίκα αυτού, και διηγήθη προς αυτούς ο Αμάν περί της δόξης του πλούτου αυτού, και πόσον ο βασιλεύς εμεγάλυνεν αυτόν, και τίνι τρόπω ύψωσεν αυτόν υπεράνω των αρχόντων και των δούλων του βασιλέως» (ε΄11...). Καυχάται στα πλούτη και στο αξίωμά του. Καμαρώνει και κομπάζει για την τιμή που του έκανε ο βασιλιάς τοποθετώντας τον πάνω από όλους τους άλλους, δούλους και άρχοντές του. Και όμως ως άνθρωπος θνητός, που κι αυτός μαζί με όλους τους άλλους, είχε τη μερίδα του σε τούτη τη ζωή, έπρεπε να ξέρει πόσο εφήμερα είναι όλα αυτά και πόσο γρήγορα και ξαφνικά μπορούν να κάνουν φτερά. Στις Παροιμίας ι΄2 διαβάζουμε: «Οι θησαυροί της ανομίας δεν ωφελούσι». Στο χωρίο Ρωμ. α΄ 30 διαβάζουμε ότι οι άνθρωποι έγιναν ύστερα από την πτώση : «Ψιθυρισταί, κατάλαλοι, μισόθεοι, υβρισταί, υπερήφανοι, αλαζόνες, εφευρεταί κακών κλπ.,κλπ.». Και τέτοιος ήταν ο Αμάν. Κάθε τέτοια καύχηση είναι καρπός ταπεινών και μισόθεων ελατηρίων. Για μας όμως ισχύει το: «Κατά χάριν είσθε σεσωσμένοι, δια της πίστεως, και τούτο δεν είναι από σας, Θεού το δώρον, ουχί εξ έργων, δια να μη καυχηθή τις.» (Εφ. β΄9).

4. Να εκδικείται.

«Και είπε προς αυτόν Ζερές η γυνή αυτού, και πάντες οι φίλοι αυτού, Ας κατασκευασθή ξύλον πεντήκοντα πηχών το ύψος, και το πρωί ειπέ προς τον βασιλέα να κραμασθή ο Μαροδοχαίος επ΄αυτό. Τότε ύπαγε περιχαρής μετά του βασιλέως εις το συμπόσιον. Και το πράγμα ήρεσεν εις τον Αμάν, και προσέταξε να ετοιμασθή το ξύλον.» (ε΄14...). Υπήρχε ακόμη κάποια σκιά στη δόξα, την τιμή και την υπερηφάνεια του Αμάν. «Πλην πάντα ταύτα», είπε, «δεν με ωφελούσιν, ενόσω βλέπω τον Μαροδοχαίον τον Ιουδαίον καθήμενον εν τη πύλη του βασιλέως.» (εδ. 13). Το μεγαλείο μιας ψυχής φαίνεται στην προθυμία της να δεχθεί και να παραβλέψει ύβρεις και προσβολές εναντίον της, αλλά αυτού του ανθρώπου η ψυχή απείχε πολύ απ΄αυτό το μεγαλείο. Ηταν γεμάτη από υπερηφάνεια και εκδικητικότητα, και καθόλου διατεθειμένη να ανεχθεί τη συμπεριφορά του Μαροδοχαίου. Ο Αμάν δεν έκανε καμία προσπάθεια να κερδίσει την εκτίμηση του Μαροδοχαίου με ευγένεια και υπομονή. Τουναντίον, έδειξε διψασμένος για το Ιουδαϊκό του αίμα. Το συναίσθημα της εκδίκησης, ή ακόμη και του γογγυσμού, εναντίον των άλλων, είναι τόσο αντίθετο προς τη αληθινή χριστιανική πείρα, όσο ο θάνατος στη ζωή. Ο απόστολος Παύλος μας λέει: «Μη εκδικείτε εαυτούς, αγαπητοί. Αλλά δότε τόπον τη οργή. Διότι είναι γεγραμμένον, 'εις εμέ ανήκει η εκδίκησις. Εγώ θέλω κάμει ανταπόδοσιν, λέγει Κύριος'.» (Ρωμ.ιβ΄19).

5. Να δείχνει αυτοπεποίθηση.

Είχε τυφλωθεί από τον εγωισμό και την υπερηφάνειά του. Την αξία του την είχε τρομερά υπερτιμήσει. Όταν ο βασιλιάς τον ρώτησε: «Τι πρέπει να γείνη εις τον άνθρωπον τον οποίον ευαρεστείται ο βασιλεύς να τιμήσει;» Ο Αμάν, «εστοχάσθη εν τη καρδία αυτού, Εις ποίον άλλον ο βασιλεύς ήθελεν ευαρεστηθή να κάμη τιμήν, παρά εις εμέ;» (ς' 6). Δεν είναι όμως πάντοτε έτσι τα πράγματα. Μέσα στον εγωισμό και την αυτοπεποίθησή του ο Αμάν δεν μπορούσε να φαντασθεί πως ο βασιλιάς ήταν δυνατόν και κάποιον άλλον, εκτός από τον ίδιο, να ευαρεστείτο να τιμήσει. Όταν κάποιος φτάσει σ΄αυτό το σημείο, το ποτήρι της ανομίας του έχει πια ξεχειλίσει, και η ταπείνωση και η πτώση του είναι πολύ κοντά. Το ότι οι άνθρωποι του κόσμου βάζουν πάντα τον εαυτό τους μπροστά και παραμερίζουν όλους τους άλλους όσο και όταν μπορούν, και γνωστό είναι και καθόλου δεν μας ξενίζει. Εκείνο όμως που είναι εντελώς απαράδεκτο και αδιανόητο, είναι όταν αυτό το πνεύμα εμφανίζεται και σε χριστιανούς, σε ανθρώπους, δηλαδή, που υποτίθεται πως ακολουθούν τον Χριστό με τους δικούς Του όρους, όπως αυτοί εκθέτονται στη γνωστή πρόσκληση-καταδίκη: «Εάν τις θέλη να έλθη οπίσω μου, ας απαρνηθή εαυτόν, και ας σηκώση τον σταυρόν αυτού, και ας με ακολουθή.» (Ματ. ις΄24). Νόμος για τους χριστιανούς είναι το: «προλαμβάνοντες να τιμάτε αλλήλους.» (Ρωμ. ιβ΄10).

6. Nα απογοητεύεται.

Η συνέχεια ήταν ένα πάρα πολύ δυνατό χτύπημα στην υπερηφάνεια του Αμάν. Από τη στιγμή αυτή άρχισε ο κατήφορος και η ανεπανόρθωτη πτώση του.Το σοκ του Αμάν δεν περιγράφεται! Εκανε όλα όσα ο ίδιος πρότεινε στον βασιλιά, όχι στον εαυτό του, όπως αρχικά νόμισε, αλλά στον πιο μισητό εχθρό του, στον Μαροδοχαίο τον Ιουδαίο. Γύρισε στο σπίτι του σε κατάσταση αξιοθρήνητη. 'Αρχισε να φοβάται πως ο άνθρωπος για τον οποίο είχε ετοιμάσει το ύψους πενήντα πηχών ξύλο, ήταν πρόσωπο ιδιαίτερης ευαρέσκειας και εύνοιας του βασιλιά. 'Αρχισε να κατανοεί πως συνύπαρξη και των δύο ήταν αδύνατη. Ένα ένα κατέβαινε τώρα τα σκαλοπάτια της ταπείνωσης και ντροπής.Φαντάστηκε άραγε σε ποιό βάθος θα κατέληγε; Αδιάφορο. Τα γεγονότα που επακολούθησαν έφεραν μια πλήρη ανατροπή των σκοπών και επιδιώξεών του. «O Θεός» επαναλαμβάνουμε, «εις του υπερηφάνους αντιτάσσεται, εις δε τους ταπεινούς δίδει χάριν». Ο Θεός έχει τρόπους πολλούς και άγνωστους σε μας με τους οποίους αντιμετωπίζει τους εχθρούς Του, και παρηγορεί όλους «τους πενθούντας εν Σιών» και δίνει σ΄αυτούς «ωραιότητα αντί της στάκτης, έλαιον ευφροσύνης αντί του πένθους, στολήν αινέσεως αντί του πνεύματος της ακηδίας» (Ης.ξα΄3). Μεταβάλλει τον θρήνο μας σε χαρά, λύνει τον σάκκο μας και να μας περιζώνει με ευφροσύνη. (Ψαλ.λ΄11). Μάταια οι όποιοι Αμάν απλώνουν το δίχτυ τους μπροστά στους οφθαλμούς Εκείνου του Οποίου η σοφία και η δύναμη υπερασπίζεται τα συμφέροντα του λαού Του. Όλοι οι υψηλοκάρδιοι και υπερήφανοι θα οδηγηθούν σίγουρα σε σύγχυση και καταισχύνη. Αργά ή γρήγορα οι ελπίδες του υποκριτή θα αποκοπούν. Ο άνθρωπος πρέπει να είναι εντελώς κυριευμένος από τον σατανά, όταν η τιμή και ανύψωση του άλλου, φέρνουν λύπη και απογοήτευση στην ψυχή του. Η ζηλοτυπία, λέει ο Λόγος του Θεού, είναι «σκληρά ως ο άδης».

7. Να καταδικάζεται.

«Και εκρέμασαν τον Αμάν επί του ξύλου το οποίον ητοίμασε δια τον Μαροδοχαίον.» (ζ΄10). Έσκαψε λάκκο και τον βάθυνε, αλλά αυτός ο ίδιος έπεσε στον βόθρο τον οποίο έκανε. (Ψαλ.ζ΄15). Πιάστηκε το πόδι του στην παγίδα την οποία έκρυψε (Ψαλ.θ΄15). Ο μισθός της αμαρτίας είναι θάνατος. Τα πεινασμένα λιοντάρια στο λάκκο δεν έκαναν στο Δανιήλ ούτε μια γρατζουνιά, αλλά όταν έριξαν τους εχθρούς και συκοφάντες του, τους άρπαξαν και τους κατασπάραξαν στον αέρα. Στον Αμάν ήρθαν όλα όσα για άλλους ετοίμαζε. Για μια ακόμη φορά, και με τρόπο τόσο έντονο και τραγικό, στο πρόσωπο αυτού του ανθρώπου έχουμε την επαλήθευση των λόγων «πας ο υψών εαυτόν θέλει ταπεινωθή και ο ταπεινών εαυτόν θέλει υψωθή». Ο Θεός πάσης χάριτος, είναι συνάμα και Θεός πάσης δικαιοσύνης και κρίσεως.

Παρατήρηση: Ο «σκελετός» του κειμένου πάρθηκε από το μνημειώδες και περισπούδαστο έργο των JAMES SMITH and ROBERT LEE: HANDFULS ON PURPOSE. To «γέμισμα» και η απόδοση στα ελληνικά έγινε από τον Μάρκο Μπούσιο. ΑΘΗΝΑ 04-05-2007